Een zee van gastvrijheid
“Ik dacht altijd; wat heerlijk als je iemands dag een beetje
plezierig kunt maken.
Dat zou ik later zelf ook fijn vinden.”
Pieta, 71 jaar oud en sinds oktober 2023 vrijwilligster
op De Reedery.
Haar moeder overlijdt op 100-jarige leeftijd. Pieta is dan 37 jaar lang mantelzorger geweest. “Of ik daar (Vlietstede Rijnsburg) als vrijwilliger wilde komen werken, was al snel de vraag. Maar ik moest alles even laten bezinken. Dat kan altijd nog, dacht ik.”
Pieta Varkevisser, woonachtig in Katwijk, ‘In zuid’, zoals ze dat zelf noemt. “Maar ik kom van oorsprong uit Katwijk aan de Rijn.”
De zorg. Iets dat haar al van jongs af aan trekt. “Dat zal ook zo te maken hebben gehad met het wegvallen van mijn vader op jonge leeftijd. Het zit gewoon in me. Daarin lijk ik op mijn moeder. Mijn kinderen zeggen altijd; ‘je bent veel te zorgzaam mam!’
“We lachen volop en maken gekkigheid. Ik ben een echte flapuit, maak makkelijk
een praatje, Ik gooi er weleens een Katwijks woord doorheen,
dat vinden ze juist grappig.”
Vrijwilligster op De Reedery
“De Reedery trok me. Ook lekker dicht bij huis.” Ze schrijft een brief en gaat in gesprek. De ervaring is er, want jarenlang staat ze aan de andere kant, als mantelzorger van haar moeder en tante. Een intensieve rol.
Bijna 23 jaar lang is ze werkzaam op Huize Salem (Salem is onderdeel van DSV, een zorgorganisatie in de gemeenten Katwijk en Lisse, red redactie.) Ze start in de huishouding en wordt teamleidster. Later kwam daar de extramurale hulp bij (zorg aan cliënten die niet in een instelling verblijven). “Dat heb ik samen met een collega opgestart. Zo hadden we veertig tot vijftig medewerkers.”
Dan vroeg ik; wat had jij zelf fijn gevonden?
“Soms waren er weleens problemen met cliënten. Dan kwamen ze naar me toe voor advies. Hoe los ik dat op? Dan was mijn vraag; ‘hoe zou jij het vinden als je client was, wat had jij fijn gevonden? Kies het goede, dat wat jij later zelf prettig zou vinden.’ Dat loste het op en dat maakte mij ook blij.”
““Een spel samendoen. Ze lachen, doen gezellig. Ik vind het heel fijn hier.”
Wat je zoal doet als vrijwilliger
Ze werkt om de week op donderdag en springt veel in op dinsdagochtend. “En wanneer er iemand nodig is dan mogen ze me altijd bellen. Je werkt samen met een andere vrijwilliger, vaak in hetzelfde duo. Regelmaat en het zien van vaste gezichten is belangrijk voor de mensen. En zelf vind ik dat ook heel prettig. Het klikt goed. Je kent elkaar. Al vind ik het geen probleem ook eens met een ander te werken hoor.”
Hoe de ochtend verloopt
“Vaste taken heb je niet echt. We lopen gelijk op, je ziet vanzelf wat je kunt doen. Opruimen, afruimen, alles klaarzetten, een praatje of een activiteit. Al doende leer je.
Ik ben hier even voor negenen, samen met mijn collega vrijwilliger. Dan zetten we een lekkere pot koffie voor Mieke (begeleidster) en de chauffeur (de mensen worden veelal gehaald met een busje van De Reedery). Daarna zetten we alles klaar voor onze ouderen. Als zij arriveren pakken we gezellig hun jas aan en hangen deze weg, mét een naamkaartje, dat scheelt zoeken aan het einde van de dag. Je ziet ze dan ook vaak even spieken op het bord met onze foto’s. Zo zien ze wie er die dag zijn. Lezen ze onze naam weer, want die vergeten ze.”
Voor de bewoners van het gebouw (Parledam) wordt ook een koffietafel klaargezet. Gescheiden van de groep, voor de rust. “Meestal komen er zo’n acht tot tien mensen. Om half tien zitten ze dan al gezellig aan een bakkie met een koekje.”
“Er wordt nog altijd graag gesjoeld!”
“Na de koffie gaan we lekker spellen, voor wie dat wil natuurlijk. Zoals sjoelen. Nog altijd geliefd. Mijn man kreeg oude sjoelbakken, vanuit het magazijn van het rode kruis. Die waren heel welkom, want er was al overal gezocht naar sjoelbakken!
Mieke bedenkt hele leuke activiteiten. Er is een meneer die veel weet over de visserij en oude muziek van vroeger. Dan verwerkt Mieke dat in een bingo. En met Kerst maken we dan weer leuke kerststukjes bijvoorbeeld. Ik ben eigenlijk voor alles in, maar ben zelf niet zo’n freubelaar. Ik ben meer van een praatje en een spel begeleiden, met lege jampotjes en glitter kan ik niet zoveel, maar dan kijk ik gewoon even naar mijn buurvrouw”, zegt ze met een knipoog.
Zorgtaken
Zorgtaken zijn echt voor de begeleiding. “Als we iets opmerken dan attenderen we Mieke erop. Natuurlijk, als ze hulp tekortkomt, dan helpen we, dat weet ze.”
“Om half twaalf doen we nog een drankje, ruimen op en dekken de tafels. Sommige gasten helpen dan met tafeldekken. Dan eten we samen een warme lunch en bedienen we als vrijwilligsters wederom ook de bewoners van Parledam Zij kunnen zich inschrijven voor de lunch. Weer los van de groep hoor. Maar dan is het best even hard lopen om dan half twee alles weer schoon te hebben.”
“Het werk vraagt ook geduld. Maar dat vind ik niet erg, ik ga gewoon rustig mee in het praatje. Al hebben ze het al vaker verteld.”
“Je moet niet te verlegen zijn als vrijwilliger, want dan kom je niet zo makkelijk tot een praatje of een gekkigheid-je. Zelf starten ze niet zo makkelijk een gesprek. Als jij begint dan komen ze los en krijg je antwoorden en verdiept het zich. De meeste mensen lijden aan een vorm van dementie. Er bestaan vele vormen. Ik vind dat je nooit rechtstreeks aan een gast moet vragen wat hij heeft, alleen als ze er zelf over willen praten luister je, maar ik begin er zelf niet over.”
Mensen komen en gaan, dat ook
“Mooi om te zien hoe nieuwe gasten worden opgenomen in de groep. Als vrijwilliger probeer je ze gelijk te betrekken in een spel of gesprek.” Ook hierin gebruikt Pieta graag wat humor. “Doet u mee een spelletje Mens Erger Je Niet, of ergert u zich al genoeg? Maar je ziet ook dat de groep zelf nieuwsgierig is en elkaar onderling vragen stelt.”
Wanneer mensen ontvallen, is het gemis groot
“Ja, Dat is best weleens slikken. Voor iedereen. Je weet, de dood wenkt ieder uur, of je nou jong of oud bent, maar ik vind het voor de mensen heel erg. Het is een hechte groep en het gemis is dan groot.” Ze maakten het onlangs nog mee. “Dan zie je de schrik, zijn ze er echt even ondersteboven van. Dan praten we er rustig over, schrijven we gezamenlijk een kaart. Wat ook hielp was een ritje door de bollenstreek met de bus. Om de mensen wat af te leiden.”
Sowieso houdt Pieta ervan om met de mensen naar buiten te gaan. “Een stukje de Haven om. Al is het maar even, lekker een frisse neus halen!”
“Heb je het onweer gehoord vannacht? Nee? Dan hoef je ook niet te piepen dat je niet goed geslapen hebt – die gesprekken onderling!
Ze zijn zo fief, dat vind ik geweldig.”
“Ik vind het helemaal leuk om op zo’n ochtend als vrijwilliger mijn steentje bij te dragen. Ik zou het iedereen aanraden. Het geeft mij heel veel voldoening en plezier. Dat je mensen een fijne dag kunt bezorgen. Ik doe het voor de mensen, meer dan voor mezelf. Ik zou het later ook zo willen en vanuit die gedachte redeneer ik. En de mensen komen ook heel trouw. In het begin is het vreemd, willen ze soms niet, maar na twee keer is het over. Hebben ze het naar hun zin. Daar doe ik het voor. Ja, nogmaals, dat maakt me blij en wat ik zeg, ik doe het voor de mensen!”
Meer weten over vrijwilligerswerk op de dagbesteding van de Reedery? Of vrijwilliger worden?